Kilka słów o podologii
Podologia i podiatria to pojęcia stosunkowo nowe w polskim słowniku, wywodzą się z języka greckiego podos – stopa i oznaczają nauki, które zajmują się leczeniem oraz specjalistyczną pielęgnacją stóp.
Pacjenci, którzy korzystają z usług podologa to osoby, posiadające problemy związane z wrastającymi paznokciami, odciskami, modzelami, pękającymi piętami czy całym zespołem stopy cukrzycowej, a zatem schorzeniami uciążliwymi i utrudniającymi codzienne życie, a nierzadko doprowadzającymi do większych uszczerbków na zdrowiu. Grupy pacjentów gabinetów profesjonalnej opieki nad stopami są zróżnicowane. Podolodzy szczególnie często zajmują się sportowcami, którzy zdecydowanie bardziej narażeni są na kontuzje i deformacje narządu ruchu, a także – z uwagi na częste korzystanie z publicznych szatni, basenów – częściej cierpią z powodu zakażeń bakteryjnych, grzybiczych i wirusowych.
Szeroką rzeszę pacjentów stanowią ludzie starsi, u których występują ogromne problemy powodowane zwyrodnieniami układu kostnego, a także obecnością chorób ogólnoustrojowych. Wszystko to odbija się na stopach, powodując różnorakie dodatkowe problemy, jak choćby motoryczne. Osoby takie niejednokrotnie mają kłopot z samodzielną podstawową pielęgnacją swoich stóp.
Pośród osób, u których problemy w obrębie kończyn dolnych powoduje choroba, szczególną uwagę należy zwrócić na diabetyków. Stanowią oni duży odsetek społeczeństwa, a cukrzyca, nazywana już plagą 21 wieku, wciąż sieje ogromne spustoszenie w organizmach ludzi. Także na stopach widoczne jest charakterystyczne wysuszenie skóry, rośnie zagrożenie związane z trudno gojącymi się ranami, owrzodzeniami, a w konsekwencji – amputacją. Częste wizyty składają również młode osoby w okresie dojrzewania, dzieci, kobiety w ciąży.
W Polsce, jak w większości krajów rozwiniętych i rozwijających się, wzrasta liczba osób dojrzałych i starszych, borykających się z różnorakimi schorzeniami, które swoje odzwierciedlenie mają także w układzie ruchu. Rozwinięta cywilizacja, zmiany trybu życia człowieka, a także silne wpływy świata mody nie pozostają bez echa w zakresie naszego zdrowia. Opisane powyżej grupy pacjentów stale się powiększają, natomiast dzięki edukacji wzrasta również świadomość społeczeństwa w zakresie pielęgnacji i leczenia stóp.
Jaka właściwie jest rola podologa?
Podolog w swojej pracy wykorzystuje wiedzę z zakresu kosmetologii, medycyny, chemii. Świetnie porusza się w temacie związanym z pielęgnacją skóry oraz paznokci. Dba o profilaktykę schorzeń stóp, wspomaga leczenie oraz edukuje pacjentów w zakresie pielęgnacji domowej. Dysponuje przy tym fachową wiedzą zdobytą w toku studiów oraz profesjonalnym sprzętem. Aby pomoc osobom z problemami stóp była efektywna, niezbędna jest współpraca z lekarzami różnych specjalności: ortopedami, chirurgami, dermatologami czy diabetologami. Jest to szczególnie istotne u pacjentów z cukrzycą, gdzie dbałość o stopy jest problemem złożonym i obejmuje wiele dyscyplin naukowych. Nadal niewiele jednak jest jeszcze specjalistycznych gabinetów podologicznych, zajmujących się tylko i wyłącznie stopami, z wykwalifikowanymi pracownikami, nowoczesnym sprzętem i zabiegami, które dotyczą jedynie kończyn. Na szczęście, podążając za zdrowiem i na wzór naszych zachodnich sąsiadów – zauważamy, jak wielką rolę one pełnią i coraz liczniej doceniane są starania podologów.
W rzeczywistości zakres pracy kosmetologa podologa obejmuje zaawansowane rozpoznanie patologicznych zmian na podstawie szczegółowego wywiadu, obejmującego zagadnienia medyczne, dotyczące stylu życia i codziennych czynności a także przy użyciu narzędzi, dzięki którym ocenić można unerwienie czy ukrwienie stopy.
Na podstawie zebranego wywiadu dobierany jest rodzaj zabiegu. Podolog w swej pracy zajmuje się redukcją nadmiernej keratynizacji skóry, usuwając ją specjalnym narzędziem rotacyjnym – frezarką. Jest w stanie także opracować bolesne odciski, korygować kształt wrastających paznokci za pomocą specjalnych klamer drutowych i plastikowych, nieinwazyjnie usuwać brodawki wirusowe, a po zabiegach dopasować odciążające ortezy (specjalne wkładki do butów, na podeszwy stóp, palce czy pięty), zapobiegające nawrotom zmian. Jest ogniwem wspomagającym tradycyjne leczenie chirurgiczne (pielęgnacja pozabiegowa) bądź znacznie opóźniającym radykalne zabiegi, dotyczące na przykład korekcji deformacji stóp, takich jak paluchy koślawe (halluksy).
Nie bez znaczenia pozostaje także edukacja pacjenta, który bardzo często niestety nie zna elementarnych zasad pielęgnacji swoich stóp. Podstawą efektywnej współpracy jest wskazanie pacjentowi prawidłowego postępowania ze swoimi stopami w domu, do czego również zobligowany jest podolog.